Sayfalar

22.04.2011

Bir Deli'nin Hatıra Defteri

Haftalar önce biletini aramaya başlamıştık hatta araya adamlar koyduk ve bulduk biletleri. Kuzenim buldu toplu halde gidecektik. İda'nın hastalanması nedeniyle gitmekten vazgeçmiştim. Annem ve İda gitmemizi önerince dayanamadık. Son dakikaya kadar telefon elimde:) İnsan böyle anlarda vicdanı ile sürekli hesaplaşıyor ama güvenli ellerdeydi ve kendisi önerdi üstelik.
Neyse işten çıkmam zor oldu ve koştura koştura kuzenlerle buluştuk. Eşim de işten geldi. Salona girdiğimizde yoğun bir sis ve ortada koca bir iş makinası etrafına sıralanmış sandalyeler. Aşağı doğru sarkmış bir ayak. Önce ben o ayağı dekora ait bir şey sandım tam da altındaki sandalyelere sıralanmışken bir sürü yorum yaptık. Erdal Beşikçioğlu nereden gelecek acaba bu makinaya nasıl çıkacak derken ayağın hareket ettiğini fark ettik:) Aşağı sarkan ayak da ona aitmiş:)




Oyunla ilgili :  'Rus ve dünya edebiyatının en büyük yazarlarından Nikolay Vasilyeviç Gogol’un kaleme aldığı kısa öykü, Çar I. Nikolay devrinde yaşamış küçük bir devlet memuru olan Aksenti İvanoviç Popriçin’in ruhsal gelgitlerle başlayan ve akıl hastanesine kapatılmasıyla sonuçlanan yaşamını konu alır. Sıradan bir memur olan Popriçin’in hayatı, şube müdürünün kızına aşık olmasıyla değişir. Günlerini Sofi’yi takip ederek geçirmeye başlayan Popriçin’in tek istediği genç kızın, kendi varlığından haberdar olmasıdır. Ancak, aralarındaki sınıf farkı Popriçin’i umutsuz bir aşka mahkûm ederek ruhsal bozukluğunun derinleşmesine neden olur. 1840’ların Petersburg’unu esir alan bürokrasinin sert bir eleştirisinin de yapıldığı öykü, kimi eleştirmenlerce Gogol’un sıradan bir memurun gözünden Çarlık Rusya’sının çarpık düzenini resmettiği bir alegori olarak kabul edilirken, kimilerine göre ise öykü, şizofreninin edebiyattaki bilinen ilk yansımasından ibarettir. '

 Seyircileri, sahnenin ortasına yerleştirilmiş, sisler içinde bir iş asansörü karşılıyor; kendi etrafında üç yüz altmış derece dönebilen ve tiyatronun tavanına kadar yükselebilen bir iş asansörü bu. Popriçin (Erdal Beşikçioğlu) ışıktan bir kafesin içindeki asansörün üzerinde hareketsiz yatıyor. Aynı renkten altlı üstlü, kışlık iç giysileri var üzerinde, eli yüzü yara bere içinde, bileklerinde intihar denemelerinin acı izlerini taşıyor. Zorlanarak konuşuyor ilkin. Ayağa güçlükle kalkarak bakanlıktaki görevinden, diğer memurluklarda dönen dalaverelerden söz ediyor. “Onlarca kabloyla bağlandığınız hayatta her gün aynı hat üzerinde gidip gelen sizler, benden çok mu farklısınız?” diye sorar gibi bakıyor gözlerimizin içine. Sonrası malum. Özgürce konuşuyor Popriçin, ortodoks düşüncenin paradigmalarına Don Kişotvari bir yıkıcılıkla saldırarak. Onu bağlayan, hareketlerini, söylemini denetim altında tutan kurallar yok. Sonuçsuz bir serzeniş onunkisi, dinleyenlerin, içlerindeki hayal kırıklıklarıyla eşlik ettikleri bir yenilgi türküsü. '

 Oyun boyunca aşağı düşecek, kafasını bir yere çarpacak diye ödüm patladı:) soluksuz izliyorsunuz. İnanılmazdı performansı. Oyunun sonunda bir sahnede ağlamak üzereydim. Oradan oraya örümcek gibi ve çok çevik hareketlerle gidip gelmesi, gözlerinizin içine baka baka konuşması oturduğunuz yere çiviliyor sanki. Elbette ayakta alkışlandı.Anladım ki deliliğe uzak değilim ve seviyorum delileri:)
Bulabilirseniz bilet mutlaka ama mutlaka gidin oyuna derim. İda'ya da annem de teşekkür borçluyuz.


25 yorum:

  1. Herkes Tolstoy, Dostoyevski der ama Rus Edebiyatının yıkıcı babaları, Gogol-Puşkin-Çehov'dur aslında. KAlıpları kırmanın ötesinde beyinlerdeki zincirleri ilk boşaltanlar da onlardır. İnsanlar Puşkin'i sadece aşk şiirleri yazıyor sanır oysa Çar'ın yüzüne ( üstelik hamisi olduğu halde ) ayaklananların arasında ben de olurdum diyebilecek kadar gözü karadır.

    YanıtlaSil
  2. Senin perpormansını takdir ediyorum. İş, ev, hastane, kendi sıkıntılarından kalan zamanı böyle yazılara ayırdığın ve bizimle paylaştığın için teşekkürler..

    YanıtlaSil
  3. Ama şimdi bu nispete girer biliyor musun? Biz nasıl izleyeceğiz? Ağlarım valla :)

    YanıtlaSil
  4. evet nerden gidicez hıı ?? nispet mi yapıyosun sen bize :( çok severim bu adamı ama ohooo bilet bul, kalk burdan ist. a git uzun iş. kınadım seni :PP

    YanıtlaSil
  5. Ebrucum gidebilmiş olmana çok sevindim. Haberim olsaydı tereddütlü olduğundan "Kesinlikle git" diye arar zorlardım seni, neyse ki gitmişsin. Ben büyülendim resmen izlerken, nasıl bir performanstı o, hala düşününce akıl erdiremiyorum. Oyun gücü tamam ama bunun yanında o çeviklik, o akrobasi becerisi, o esneklik. 10 üzerinden 100, kesinlikle ve mutlaka izlenmeli diyorum...

    YanıtlaSil
  6. İp cambazı gibiydi resmen Erdal Beşikçioğlu hakikaten iyi bir oyuncu geçen sene izlemiştim..salya sümüktü resmen oynarken kendinden geçmişti.

    YanıtlaSil
  7. şimdi bana sevgili Parpali'nin neden hadi dediği belli oldu :)))

    sadece erdal beşikçioğlu için bile ben bu oyuna giderim!

    YanıtlaSil
  8. Tiyatro'nun verdiği tadı diziler, filmler hatta bazen okuduğumuz kitaplar verebilir mi? Uzun zamandır tyatro'ya gitmediğimi de fark etmiş oldum.

    YanıtlaSil
  9. Off daha geçen gün Devlet tiyatrolarının sitesinde baktım ve farkettim . Gidebilir miyim nasıl yapacağım diye ? Saatini de bulamadım sitede yazmıyordu sanırım. Ne hoş bir tesadüf oldu. Gerçi birçok zevkimiz örtüşüyor zaten. Gidebilir miyim diye düşünürken şimdi bir de bilet problemi olduğunu öğrendim sayenizde ki sanırım hiç gidemem. Son günleri oyunun heralde.

    Erdal Beşikçioğlu'nu seviyoruz. İyi bir oyun olduğuna şüphem yoktu zaten.

    Koşuşturmaca devam ediyor . Hastane arkası tiyatro . Tekrar geçmiş olsun. İyi haftasonları...

    YanıtlaSil
  10. Avram Usta çok haklısın. Oyunda bürokrasiye eleştiri, gönderme o kadar fazlaydı ki aklıma Gogol'ü okumak şimdi ders çalışır gibi okumak geldi.Senin dediklerinden sonra da şart oldu:)

    Profösör kendimi bir yere kapatıp yatsam haftalarca kalkamam öyle yorgunum ama ne yapalım sağlıklı olalaım da koşturalım diye teselli ediyorum kendimi:)

    Perpaliciğim anlatmasam da olmazdı:)) ama bir yolunu bul mutlaka:)

    Pilli Petrocuğum ben Ankaradayım canım. Ankarada 3.sezonmuş oyun. 1 aydır peşindeydik biletlerin ancak başardık. Sen de Ankaradaysan biraz zahmetli de olsa bulma şansın olabilir. Veya şu kuzene demeli yine bulabilirse inanın haber veririm size:) Ama 10 TL den satmam hehe:)

    Leylak Dalım evet evet sen de epey zahmetli bulmuştun bileti değil mi? Okumuştum beğeni yazını ve tamamen aynı fikirdeyim 100 hatta aşar da:)

    Meyracığım çok güzeldi cidden. Gözlerini dikip konuşuyordu.

    Mayam Erdal Beşikçioğlu için polisiye izler oldum:) Behzat Ç. bunda Leylak Dalım ve Pilli Petro önemli role sahip. Onlar tutkuyla bahsedince izledim.


    ebruşum tiyatro bambaşka değil mi daha sık yapmalı aslında

    Burakcığım Ankara da başka başka sahnelerde oyun.Yoğun talep varmış. Pilli Petro için yazdığım şey geçerli yine bilet bulma şansım olursa mutlaka biri senin.Benziyoruz müzik kitap oyun da eklendi.

    YanıtlaSil
  11. giitmek çok isrerim hemide çok lakin zor dostum zor:(
    senin adına sevindim biride bana açısa:) gönderse:)

    YanıtlaSil
  12. Ebru'cum ne iyi etmisin, oyunculugunu cok begendigim biri kendisi.

    YanıtlaSil
  13. Sezocuğum biz de biraz büyüdü ya ondan gidebiliyoruz kendi rızasıyla:) Ama fena alıştırıyoruz farkında olmadan bizim de kendimize ait şeyler yapmaya hakkımız varı öğretemiyoruz.
    Bundan sonra annem kızmaz ve bakarım derse daha sık gideceğiz:)

    Şeymacığım çok iyi geldi:)Ben resmen bayıldım tv de görünenden kat kat süper cidden.

    YanıtlaSil
  14. Bu oyun hakkında Leylak Dalı da yazmıştı.Onu okuduğumda "ben de istiyoruuuum" diye sızlanmıştım kendi kendime.Şimdi sen de aynı yerden vuruyorsun.N'olacak benim halim?Yazarken başka şehirlerde yaşayanları da biraz düşünün canım,olmaz ki böyle :)
    özlem

    YanıtlaSil
  15. bursadayım ama ankaraya sık sık geldiğimden olabilir valla 50 tl deseler farketmez gene de gider izlerim :D

    YanıtlaSil
  16. Bu oyuna mutlaka gitmeliyim, haberim vardı içeriğinden, oyuncularından. Sana eşlik etme fırsatım kaçtı; şimdi bekliyorum Antalya'ya ne zaman gelir diye. Belki hiç gelmez belki gelmiştir. Dur gidip AKM'ye bakayım :)) ayrıca rus edebiyatı denildi hemen yazarım gelir aklıma : gorki . . . :))

    YanıtlaSil
  17. Özlemciğim ama herşey İstanbul da Frida Kahlo'nun resimlerini görmeyi çok istemiştim mesela ben de:)) O kadar az ki Ankara da oralarla kıyaslayınca.

    Pilli Petrocuğum Burak ve senin için sabah kuzeni arıyorum hatta fazla bulursa bir daha izlerim bile:)) 50 makul fiyat anlaştık:))

    Şiirsel yorum 51 ilde oynamış oyunun başında söylediler bilmiyorum tekrar gider mi Antalya ya ama giderse de kaçırma.

    YanıtlaSil
  18. ah ne güzel...en son izlediğim oyun KAan'la birlikte bir çocuk oyunuydu...devlet tiyatrosu 2 yıldır aynı oyunu oynuyo burda...özel tiyatro zaten yok.:(
    kıskandım sizi....:)
    Ps: İda daha iyidir umarım...sevgiler...

    YanıtlaSil
  19. Ya sorma Ebrucum,her şey İstanbullular için yapılıyor sanki.Ama beni de anla,ben Maraş'tayım ve burayla kıyaslayınca Ankara bile sosyal etkinlikler diyarı gibi görünüyor gözüme.
    özlem

    YanıtlaSil
  20. Bende çok istedim gitmeyi ama bir türlü kısmet olmadı ama gitmiş kadar oldum şimdi, çok teşekkürler.

    YanıtlaSil
  21. ya var ya yıllar var eşimle şöyle güzel, başbaşa bir oyuna gidemedik...2 sene önce Mario Frangoulis konserine gitmiştik bir..çocukları bizi ziyarete gelen babama satmıştık..elimde telefonla konser seyretmiştim. Ama tiyatro oyunu bir başka tabii..çok özlemişim..ne iyi yapmışsın arkadaşım...

    YanıtlaSil
  22. Sevgili Dilek hiç üzülme buralarda oynuyor gidebiliyor muyuz sanki çok çok nadir çalışmaktan vakit kalmıyor ki.İda çok iyi teşekkür ederim galiba atlattı artık.

    Özlemciğim ben seni İstanbul da sanıyordum:)

    Kiraz Çekirdeği hoşgeldin yoktun galiba değil mi uzun süredir?

    Neşeli Haller canım biz de yeni başladık:) Ama annem sık yaparsak müdahale eder sanki:) Çok yoruluyor. Telefon hiç sorma hiç aklım evde kaldı hep.

    YanıtlaSil
  23. Hakikaten ayakta alkislanacak bir oyunmus. Iyiki gitmissin. Biz buraya geldigimizden beri hic tiyatroya gitmedik. Bu postunu okurken tiyatroyu ozledigimi farkettim.

    YanıtlaSil
  24. Didemciğim daha sık yapmak istiyorum umarım başarılı olurum.

    YanıtlaSil
  25. uzun zamandır ne sinema ne tiyatro bi haberim . ama bu postu okuduktan sonra bu oyuna gitmeliyim diye düşündüm. Hatta canım çekti.İnş. bende çocuklara bakacak birini ayarlayabilirim.

    YanıtlaSil

Siz ne dersiniz?